Hoofdpijn en migraine tijdens de menstruatie

Hoofdpijn en migraine zijn twee verschillende aandoeningen, maar kunnen allebei je dagelijks leven flink verstoren. Eén van de meest voorkomende vormen van migraine bij vrouwen is hormonale hoofdpijn/migraine, die vaak optreedt rondom de menstruatie. Maar wat veroorzaakt deze vorm van migraine? En belangrijker nog: wat kun je eraan doen?

Het verschil tussen hoofdpijn en migraine
Voordat we ingaan op hormonale migraine, is het belangrijk om het onderscheid te maken tussen gewone hoofdpijn en migraine

• Hoofdpijn is vaak mild tot matig en kan veroorzaakt worden door stress, spanning, uitdroging of een slechte nachtrust. Vrij verkrijgbare pijnstillers zoals ibuprofen of paracetamol, helpen in veel gevallen om de pijn te verlichten.
• Migraine is een hersenaandoening. Hoofdpijn is hiervan een symptoom. Andere kenmerken zijn hevige, vaak bonzende pijn aan één kant van het hoofd, misselijkheid en overgevoeligheid voor licht en geluid. Een aanval kan uren tot dagen (onbehandeld 4 tot 72 uur) aanhouden en heeft een aanzienlijk grotere impact op het dagelijks functioneren dan gewone hoofdpijn.

Omdat migraine veel ernstiger en complexer is dan hoofdpijn, vereist het vaak een andere aanpak en behandeling. 

Waarom krijg je migraine tijdens je menstruatie?
Bij vrouwen komt migraine ongeveer drie keer zo vaak voor als bij mannen en hormonale schommelingen spelen hierin een belangrijke rol. Rondom de menstruatie daalt het hormoon oestrogeen in je lichaam. Dit hormoon beïnvloedt je bloedvaten en wanneer de niveaus dalen. Bij een migraineaanval vernauwen eerst de bloedvaten en vervolgens verwijden ze. Dit verwijden veroorzaakt de hoofdpijn.

Meer dan de helft van de vrouwen met migraine ervaart aanvallen rond de menstruatie en bij ongeveer 10% van hen komen de aanvallen uitsluitend in deze periode voor. Dit wordt ook wel menstruele migraine genoemd. 

Kenmerken van menstruele migraine
Menstruele migraine voldoet aan de algemene kenmerken van migraine, maar treedt specifiek op rondom de menstruatie. Veel vrouwen ervaren naast de bonzende hoofdpijn ook:

• Misselijkheid en/of braken
• Overgevoeligheid voor licht en geluid
• Verergering bij lichamelijke inspanning
• Aanvallen die 4 tot 72 uur kunnen duren

Aura’s bij migraine
Bij ongeveer 15% van de migrainepatiënten treden aura’s op voorafgaand aan een aanval. Dit zijn neurologische symptomen zoals:

• Gezichtsuitval of wazig zien
• Tintelingen of krachtverlies in armen of benen
• Lichtflitsen of sterretjes zien

Een aura duurt meestal tussen de 10 en 60 minuten en verdwijnt vanzelf, waarna de daadwerkelijke migraineaanval kan beginnen. Aura’s komen meestal niet voor bij menstruale hoofdpijn/migraine, maar is niet onmogelijk.

Wat kun je doen tegen hormonale migraine?
Gelukkig zijn er verschillende manieren om de impact van hormonale migraine te verminderen.

1. Medicatie

• Triptanen (specifieke antimigrainemiddelen) worden vaak voorgeschreven bij hormonale migraine, omdat deze effectiever zijn dan standaard pijnstillers. Deze kunnen voorgeschreven worden door de huisarts of een hoofdpijnneuroloog. Er zijn nieuwe middelen tegen (hormonale) migraine, waarvoor een neuroloog advies kan geven.
• In sommige gevallen kan een hormonale behandeling (bijvoorbeeld de anticonceptiepil of hormoontherapie) helpen om aanvallen te verminderen. Vraag hiervoor advies bij een Care for Women specialiste. Sommige anticonceptiepillen kunnen migraine doen toenemen.

2. Voeding en leefstijl

• Houd een hoofdpijndagboek bij om te ontdekken welke factoren jouw klachten verergeren. Bepaalde voedingsmiddelen zoals chocolade, alcohol en oude kaas kunnen een trigger zijn.
• Drink voldoende water (minstens 2 liter per dag) en eet vezelrijk om een goede spijsvertering te ondersteunen.
• Zorg voor een regelmatig slaappatroon. Te weinig of juist te veel slaap kan migraineaanvallen uitlokken.
• Zorg voor voldoende vitamine D en een goede Multi.

3. Ontspanning en stressvermindering

• Stress kan migraine uitlokken, maar paradoxaal genoeg kunnen aanvallen ook ontstaan tijdens ontspanning na een stressvolle periode. Probeer daarom geleidelijke ontspanning in te bouwen.
• Massage van nek en schouders, een warme douche of een warm bad kunnen verlichting geven bij spanning in je spieren.
• Regelmatige ontspanningsoefeningen zoals yoga of ademhalingstechnieken kunnen helpen om stress te verminderen.

Hulp zoeken bij migraine
Hormonale migraine kan een grote impact hebben op je dagelijks leven. Gelukkig hoef je dit niet zomaar te accepteren. Er zijn verschillende behandelingen mogelijk en soms is het even zoeken naar wat het beste bij jou past. Heb je veel last van hormonale migraine? Bespreek dit dan met een Care for Women specialiste. Samen kunnen jullie kijken naar mogelijke oplossingen op je klachten te verminderen.